De Europese Green Deal stelt architecten en planners voor de uitdaging om de CO₂ die door gebouwen en door de exploitatie ervan wordt veroorzaakt, zoveel mogelijk te verminderen en tegelijkertijd een architectonisch aantrekkelijk ontwerp met optimale functionaliteit te behouden.
Een effectieve manier om de CO₂ uitstoot te reduceren is door kleinere en compactere gebouwen te bouwen, waardoor een optimale vormfactor wordt bereikt. Vormfactoren beschrijven de verhouding tussen de gevels van het gebouw en de bruikbare ruimte en zijn bepalend voor de hoeveelheid Embodied Carbon die kan worden gebruikt bij de vervaardiging van de gevels.
In een gebouw met een ongunstige vormfactor mag bijvoorbeeld aanzienlijk minder koolstof in de gevel worden gebruikt indien er een vastgestelde hoeveelheid CO₂ per bruikbare vloeroppervlakte mag worden toegepast. Dit in tegenstelling tot een gebouw met een gunstiger vormfactor.
Voor een gunstige vormfactor is het daarom van groot belang dat het gebouwontwerp zich richt op een combinatie van een zo compact mogelijke gebouw met een zo groot mogelijke bruikbare ruimte.
Een CO₂-gunstige gevelconstructie doet in de ontwerpfase geen afbreuk aan de ontwerpvrijheid. CO₂-geoptimaliseerde constructies bieden veelal meer ruimte voor ontwerpvrijheid, zonder dat dit negatieve gevolgen heeft voor de algehele CO₂-balans van een gebouw.
Operational Carbon is vooral afhankelijk van de vormfactor. Hoe beter de verhouding tussen de gebouwschil en de bruikbare ruimte, hoe lager de energiebehoefte en de CO₂-uitstoot wanneer het gebouw in bedrijf is.
In de toekomst zal de impact van de Embodied Carbon op de totale uitstoot (Whole Life Carbon) van een gebouw gestaag toenemen. De energie die nodig is in de gebruiksfase – de Operational Carbon – wordt daarbij voortdurend geoptimaliseerd. Tegelijkertijd is het moeilijker om het gebruik van Embodied Carbon te verminderen, omdat er altijd grondstoffen nodig zijn bij de productie van bouwmaterialen.