Naar schatting bevindt zich in bestaande gebouwen in Duitsland zo'n 15 miljard ton bouwmaterialen. Deze materialen vertegenwoordigen een enorm potentieel voor de circulaire economie, omdat ze in de toekomst grotendeels gerecycled of hergebruikt kunnen worden. Hier komt het concept circulariteit om de hoek kijken, omdat het een omslag beoogt naar duurzamere bouwmethodes die meer hulpbronnen besparen.
Circulariteit betekent het gebruik van grondstoffen en materialen op een manier die afval vermijdt en materiaalkringlopen gesloten houdt. Het doel is om de levenscyclus van materialen te verlengen door middel van recycling, reparatie en hergebruik. Concepten zoals de "circulaire economie" van de Ellen MacArthur Foundation en Cradle-to-Cradle-design van Braungart & McDonough richten zich op het continue gebruik van materialen in biologische of technische cycli, om de waarde van grondstoffen zo lang mogelijk te behouden en de impact op het milieu te minimaliseren. Schüco loopt voorop bij de implementatie van het Cradle-to-Cradle-principe in gebouwen met meer dan 70 gecertificeerde systemen. Producten en productieprocessen die dit principe volgen, vereisen radicaal nieuw denken op het gebied van productontwerp – van productie en gebruik tot demontage, verwerking en hergebruik als grondstof. Schüco ontwikkelt producten met een lage CO2-voetafdruk en biedt duurzame alternatieven op basis van emissiearme grondstoffen, een hoger recyclinggehalte en alternatieve materialen.
De bouwsector is van cruciaal belang voor de circulaire economie, omdat deze de meeste grondstoffen gebruikt en het meeste afval produceert. Bovendien kan de bouwsector een aanzienlijke bijdrage leveren aan het verminderen van emissies en het behoud van grondstoffen door bouwmaterialen te hergebruiken. Op EU-niveau zijn de volgende actieplannen, richtlijnen en instrumenten van kracht:
The EU Waste Framework Directive (2018/851) beoogt de circulaire economie te versterken door recyclingquota vast te stellen, afvalpreventie te bevorderen en systemen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid te introduceren. De richtlijn ondersteunt duurzaam afvalbeheer door middel van maatregelen voor recycling, reparatie en hergebruik van afval.
De Bouwproductenverordening (CPR, of Verordening (EU) nr. 305/2011) harmoniseert de voorwaarden voor het op de markt brengen van bouwproducten in de EU en schrijft een prestatieverklaring en CE-markering voor om productveiligheid en milieuvriendelijkheid te garanderen. De wijziging uit 2022 heeft deze regelgeving aangescherpt door aanvullende eisen toe te voegen aan productveiligheid en milieu- en klimaatbescherming, en de verplichtingen voor verschillende belanghebbenden in de sector uit te breiden. Daarnaast is digitale bouwproductinformatie verplicht.
De EU-taxonomieverordening (2020/852) definieert criteria voor duurzaam ondernemen, ook in bouwprojecten, en stuurt investeringen in circulaire bouwpraktijken en de bevordering van bouwprojecten die efficiënt omgaan met hulpbronnen.
Concrete wettelijke vereisten worden op nationaal niveau geïmplementeerd. Deze omvatten:
Wat betreft de transformatie van de bouwsector op product- en systeemniveau, biedt de circulaire economie de grootste impact als duurzaam alternatief voor het traditionele, lineaire economische model (take-make-waste). Deze economie richt zich op productontwerp dat duurzaamheid, reparatie, hulpbronnenefficiëntie en afvalminimalisatie bevordert, en op het sluiten van materiaalkringlopen door recycling.
De integratie van circulariteit in alle bouwfasen – van planning en bouw tot en met gebruik en recycling – vertegenwoordigt een belangrijke grote verschuiving in de bouwsector. Met Carbon Control biedt Schüco antwoorden op materiaalgebruik en duurzaamheid, de integratie van circulaire principes in de productontwikkeling en het beschikbaar stellen van projectspecifieke productgegevens voor de levenscyclusanalyse.
Om gebouwen effectief te kunnen gebruiken als grondstofreserves voor de toekomst, is informatie nodig over waar bepaalde componenten en materialen zich in een gebouw bevinden en wat hun impact op het milieu is. Een belangrijke stap in de richting van de circulaire economie in de bouw is de introductie van materialenpaspoorten of bouwgrondstoffenpaspoorten. Deze documenten bevatten gedetailleerde informatie over de in een gebouw gebruikte materialen en hun recycle-eigenschappen, en ondersteunen het concept van urbanistische mijnen aan het einde van de levenscyclus van een gebouw.
